Recording: Hoe maak je een genetische kopie? Moleculaire kopieerapparaten verschillen tussen mens en virus
Klik hier voor de link naar de livestream.
In onze cellen, wordt DNA gekopieerd voor elke celdeling die groei mogelijk maakt. In veel virussen wordt een gerelateerd materiaal, RNA, gekopieerd voor virusvermenigvuldiging. Bij het maken van dergelijke kopieën zijn in beide gevallen kleine zogeheten moleculaire motoren betrokken. Beide kopieerprocessen zijn erg interessant om te bestuderen. Niet alleen vanwege de fundamentele interesse: fouten in het kopiëren van DNA leiden tot schade aan het DNA en, in extreme gevallen, tot cellen die hier juist heel goed mee om kunnen gaan, zoals kankercellen; en fouten in het kopiëren van RNA leiden tot virusmutaties, wat in sommige gevallen voor de virusvermenigvuldiging gunstig kan zijn, zoals we momenteel zien in de COVID-19 pandemie.
Wij gebruiken zogeheten ‘enkel-molecuul’ technieken om de dynamiek van moleculaire kopieerapparaten in kaart te brengen. Daarmee maken we een soort filmpjes van hun gedrag. Het is alsof je de werking van de motor van een auto probeert te begrijpen doordat je alle verschillende onderdelen bekijkt terwijl de auto rijdt.
Prof.dr. Nynke Dekker is hoogleraar Moleculaire Biofysica aan het Kavli Institute of Nanoscience van de Technische Universiteit Delft.