Van Leeuwenhoeklezing: Is het mogelijk een levende cel te bouwen?

Gratis en vrij toegankelijk.

Als je met een microscoop inzoomt op het leven om ons heen, dan ontdek je dat de basiseenheid van het meeste leven de cel is. Mensen bestaan uit heel veel verschillende gespecialiseerde cellen, maar er zijn ook veel simpelere vormen van leven zoals bacteriën en gist die uit slechts één enkele cel bestaan. Nog verder inzoomend, kom je tot de ontdekking dat een cel is opgebouwd uit een rijk scala aan macromoleculaire nano-machines, die tot verbluffend mooie en complexe dingen in staat zijn: de synthese van ATP, het bouwen van mechanische structuren, het kopiëren van DNA, enzovoort.

Maar hoe werkt dit alles nu samen om leven mogelijk te maken? Welke componenten zijn minimaal nodig en hoe ziet de meest simpele vorm van een autonoom levende cel eruit? We kunnen ondertussen prachtige filmpjes maken van hoe het binnenste van een cel er uitziet, maar op deze zeer basale vragen hebben we nog geen antwoord.

De informatie die nodig is om de macromoleculen van de cel te maken is genetisch gecodeerd op het DNA, en sinds het begin van deze eeuw kennen we deze code precies, voor de mens en ook voor een heel aantal andere simpeler organismen. Dankzij het recente werk van Greg Venter en anderen, weten we bovendien dat je het genoom van een bestaande eenvoudige cel drastisch kunt reduceren zonder dat de cel doodgaat.

De tijd lijkt dan ook rijp om deze “top-down” aanpak om te keren en te vragen: is het mogelijk een minimale levende cel via een “bottom-up” strategie te bouwen op basis van een beperkt aantal bekende componenten? Het bouwen van een synthetische cel zal ons helpen antwoord te geven op een van de meest fundamentele vragen in de wetenschap: hoe werkt het leven? Op basis van verkregen inzichten zullen we daarnaast ook tot nieuwe toepassingen komen, op het gebied van voedsel, gezondheid, duurzaamheid.

 

Visit the location's website here.