Recording: Van Leeuwenhoeklezing: Het Majoranadeeltje
De Van Leeuwenhoeklezing is voor iedereen die meer wil weten over technologie en de TU Delft. De volgende lezing vindt plaats op zondag 7 april a.s. De lezingen vinden altijd plaats op een zondag van 11.00 uur tot 12.00 uur in het Science Centre TU Delft, Mijnbouwstraat 120, Delft. De toegang is gratis. Als u na afloop van de lezing een bezoek wilt brengen aan het Science Centre krijgt u korting op uw entreebewijs.
Het Majorana-deeltje is heel bijzonder: het is zelf zijn eigen antideeltje en is te vinden op de grens van materie en antimaterie.
Delftse natuurkundigen hebben een exotisch nieuw elementair deeltje waargenomen waar al sinds 1937 over wordt gespeculeerd. Waarom is het deeltje zo belangrijk? En waar hebben de onderzoekers dit deeltje gevonden?
Nanowetenschapper Leo Kouwenhoven en zijn groep vonden de eerste aanwijzingen voor de Majorana-deeltjes aan de uiteinden van een nanodraadje. Dit extreem kleine nanodraadje – ontwikkeld door de TU Eindhoven – werd bedekt met een goudcontact en deels bedekt met een supergeleidend contact. Normaal gesproken ontdekken fysici nieuwe deeltjes in deeltjesversnellers waar stromen protonen botsen en detectoren de verspreide stromen analyseren, op zoek naar nieuwe deeltjes.
De vondst is interessant voor computerfabrikanten omdat het mogelijk is om een computergeheugen te maken met Majorana-deeltjes. Een dergelijke computer – de quantumcomputer – zou dan niet met enen en nullen rekenen, zoals nu gebeurt. In plaats daarvan wordt er tegelijkertijd gerekend met alle potentiële tussenwaarden tussen een en nul, waardoor veel meer rekenkracht ontstaat.
‘Het zal echter pas over decennia mogelijk zijn om zo’n computer met deze deeltjes te maken. Je kan in feite zeggen dat we een baby-ontdekking hebben gedaan, die we nu steeds beter gaan maken’, zei Kouwenhoven.
Het zogeheten Majorana-fermion is een van de vreemdste elementaire deeltjes die fysici kennen, althans op papier. Het mogelijke bestaan ervan werd in 1937 voorspeld door de Italiaanse natuurkundige Ettore Majorana (1906-1938). Sindsdien hebben fysici overal gezocht naar natuurlijke Majorana-deeltjes, maar steeds zonder succes.
