Recording: De AIVD – de Nederlandse NSA?
De laatste maanden zijn inlichtingen- en veiligheidsdiensten volop in het nieuws. Onthullingen over de werkwijze van de Amerikaanse en Britse geheime diensten werpen de vraag op of ook de Nederlandse inlichtingen- en veiligheidsdiensten zich bezig houden met de grootschalige vergaring, combinatie en het gebruik van metagegevens van telefoon- en internetverkeer. Temidden van deze tumult pleitte de commissie-Dessens in december voor de uitbreiding van de bevoegdheden tot interceptie van communicatieverkeer voor de beide Nederlandse geheime diensten. Dat riep in pers en parlement allerlei vragen op over de aard van het gevaar en de noodzaak van ingrijpende bevoegdheden, zoals het onderscheppen van internet- en telefoonverkeer. Wat is er zo gevaarlijk dat dit soort middelen door een overheidsdienst gebruikt mogen worden? En hoe helpen die bevoegdheden dat kennelijke gevaar dan te bestrijden? Dit soort vragen zijn nu eenmaal verbonden met het bestaan van inlichtingen- en veiligheidsdiensten. In deze lezing worden deze vragen in een historisch kader geplaatst. Hoe bepaalt een inlichtingen- of veiligheidsdienst eigenlijk wat gevaarlijk is en met welke methodes werden die gevaren bestreden? Aan de hand van dit soort vragen plaatsen we enkele van de huidige discussiepunten in perspectief.
Constant Hijzen is promovendus en docent aan het Instituut Geschiedenis van de Universiteit Leiden. Hij schrijft een proefschrift over veiligheidsdiensten in de twintigste eeuw in Nederland en onderzoek de relatie tussen die diensten en hun politieke, ambtelijke en maatschappelijke omgeving. Verder geeft hij vakken bij Bestuurskunde, Politicologie, Leiden University College en Geschiedenis op het gebied van inlichtingen(geschiedenis) en Europese geschiedenis.
